تاثیر مستقیم زلزله احتمالی 7 ریشتری بر 2 میلیون نفر در تهران - وبلاگ مجله پریها

به گزارش خبرنگاران از فارس، در ساعت 48 دقیقه بامداد امروز زلزله 5.1 ریشتری در عمق 7 کیلومتری زمین و در شهرستان دماوند رخ داد که تا به امروز بیش از 40 پس لرزه داشته است که عظیمترین پس لرزه آن بیش از 3 ریشتر بوده است.

پس از وقوع زلزله، تمامی دستگاه های امدادی و خدماتی در آماده باش قرار گرفتند و مردم در پارک ها و فضاهای ایمن چند ساعتی حضور پیدا کردند و در حال حاضر زلزله در تهران در شرایط بحران قرار ندارد. با توجه به جمعیت بیش از 10 میلیون نفری که تهران دارد و با توجه به بافت فرسوده و ساختمان های بلند مرتبه ای که بر روی گسل ها ساخته شده اند اگر پیشگیری های لازم صورت نگیرد با بحران غیر قابل جبرانی روبرو خواهیم بود.

در مورد آمادگی تهران در زمان بحران های مختلف از جمله زلزله با اسماعیل نجار رئیس سازمان مدیریت بحران کشور به گفت وگو پرداختیم که مشروح آن در ادامه آمده است.

آیا آمادگی لازم را برای وقوع حادثه ای عظیم از جمله زلزله در تهران داریم؟

در ساعت 48 دقیقه بامداد امروز زلزله ای به قدرت 5.1 ریشتر در استان تهران شهرستان دماوند رخ داد که می توان گفت تمامی شهرستان های استان تهران این زلزله را احساس کردند و بیش از 10 میلیون نفر متأثر از این زلزله ساعاتی را در استرس و شرایط بحرانی قرار داشتند.

آنچه که ژئوفیزیک آنالیز نموده است، این زلزله بر روی گسل مشاء بوده و بیش از 40 پس لرزه تا به امروز ثبت شده است که عظیمترین آن قدرت 3.6 ریشتری داشته است.

هنگام وقوع پس لرزه ها نگرانی ما کمتر شد و آنالیز هایی که اجرا شده است، تعیین شده که هیچ تأثیری در رفتار گسل های دیگر شکل نگرفته است. بارها تأکید نموده ایم که مردم به شایعات توجه ننمایند و از متولیان امر و رسانه های معتبر خبرهای مربوط به بحران را پیگیری نمایند.در مورد آمادگی تهران در مقابله با بحران باید به این نکته توجه کرد که تهران یک کلانشهر ویژه با خصوصیت ها و پیچیدگی های خاص خود است.

بیش از 2 میلیون نفر تحت تأثیر زلزله بیش از 7 ریشتری در تهران خواهند بود

اگر در تهران زلزله ای با بیش از 7 ریشتر اتفاق بیفتد، قطعاً خدمات رسانی و امدادرسانی پیچیده و سخت خواهد بود. ما اگر زلزله 7 ریشتری را بر روی یکی از گسل های تهران داشته باشیم، قطعا 2 میلیون نفر تحت تأثیر این زلزله قرار می گیرند و خانه هایشان را و بعضاً جانشان را از دست خواهند داد. دیگر افراد نیز تحت تأثیر غیرمستقیم این زلزله خواهند بود؛ بنابراین پیشگیری در خسارت های زلزله مهمترین و بهترین راه حل است. سالهاست که به ساخت و سازهای درست در کشور به خصوص در تهران اشاره می کنیم. بارها اعلام نموده ایم که از مصالح استاندارد و مناسب در ساخت ساختمان ها استفاده گردد و همین موضوع یک اقدام بسیار مهم در پیشگیری از خسارت های زلزله است.

20 درصد آمادگی برای مقابله با بحران زلزله داریم

در حال حاضر می توان گفت که تنها 20 درصد با تمامی امکانات و تجهیزات آمادگی برای مقابله با بحران زلزله داریم.

در حال حاضر براساس قانون جدید مدیریت بحران، یک کار ارزشمندی که اجرا شده این بوده که 30 استان کشور تعیین استان تهران هستند که در صورت وقوع بحرانی عظیم، برای هر منطقه تهران یک استان تعیین شده است تا یاری های لازم را داشته باشند و تعیین شده که در صورت بحران، در تهران در کدام نقطه مستقر شوند و امدادرسانی لازم را داشته باشند.

بهترین روش با توجه به پیوستگی تهران برای تخلیه مجروحین و امدادرسانی، هوایی است و پدهای بالگرد در قسمت های مختلف برای نشستن و برخاستن بالگرد شناسایی شده است که در زمان حادثه امدادرسانی لازم را به صورت هوایی داشته باشد.

ایجاد 3 باند هوایی برای امدادرسانی

باند دوشان تپه، باند قلعه مرغی و باند فرودگاه مهرآباد سه باند مهم برای ارائه خدمات و امدادرسانی هوایی هستند که باند دوشان تپه را با درخواستی که از نیروهای مسلح داشته ایم و اعتباری که قرار شده سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اختصاص دهد بازسازی نمایند و نامه نگاری های لازمی برای حفظ باند قلعه مرغی در این خصوص صورت گرفته است.

ایجاد مرکز کنترل مدیریت بحران کشور یکی از اقدامات مهم در هنگام وقوع بحران است و مکان آن خارج از تهران دیده شده که دسترسی به فرودگاه، راه آهن، عظیمراه ها داشته باشد و مکان آن در شهر آفتاب و نزدیکی مرقد امام(ره) است که بتوانیم از ظرفیت های ایجاد شده در این فضا هم استفاده کنیم. در این محدود 4 هزار چشمه سرویس بهداشتی وجود دارد که می توانیم 150 بیمارستان صحرایی بلافاصله در این محیط برپا کنیم. در اطراف حرم امام نمایشگاه شهر آفتاب و همینطور دانشگاه شاهد نیز وجود دارد که می توان از این ظرفیت به خوبی در هنگام بحران استفاده کرد.

40 حادثه طبیعی در کشور را تجربه نموده ایم

قرارگاه ثارالله نیز برای برقراری امنیت در این محدوده پیش بینی شده است و این اقداماتی است که می توان در مرکز مدیریت بحران کشور انجام داد. با توجه به اینکه کشور ما یک کشور حادثه خیز است و حدود 40 حادثه طبیعی را در کشور تجربه نموده ایم و یک سرزمین پهناور محسوب می گردد، احتیاج دارد که یک مرکز کنترل مدیریت بحران داشته باشد و در این خصوص عقب ماندگی هایی نیز داریم.

ژاپن یک کشور زلزله خیز است و در چند دهه قبل با هر بار زلزله صدها هزار نفر جان خود را از دست می دادند، ولی امروز سازوکاری فراهم شده است که بتوانند با شرایط موجود خودشان را وفق دهند و زلزله های چند ریشتری هم دیگر آن تلفات و خسارت های گذشته را ندارد.

بحران ساختمان های بلند مرتبه در تهران

دو گسل در شمال تهران است و ساخت و سازهای بلندمرتبه ای که بر روی این گسل ها ایجاد شده، شاید بدون توجه به شرایط آن گسل و رعایت نکات ایمنی و مصوبات شورای معماری باشد. اگر این گسل های شمال تهران فعال گردد، ساختمان های بلندمرتبه ای که بر روی این گسل ایجاد شده است، بحران پیچیده ای را در پایتخت ایجاد می نماید و امیدواریم که بر روی این ساخت و سازها نظارت های لازم از سوی شورای معماری و سازمان نظام مهندسی گرفته باشد.

دعا برای جلوگیری از بحران

به هر حال ما مسلمان هستیم و اعتقادات دینی داریم، بنابراین بنده بارها گفته ام و باز می گویم که باید دعا کنیم حادثه ای در کشور و به خصوص در تهران با عنوان زلزله رخ ندهد. البته هر موقع این موضوع را مطرح کردیم، مورد تمسخر برخی از سایت ها و رسانه ها قرار گرفته ایم، ولی این موضوع مهم است، چرا که وقتی قطعاً یکی از نزدیکان شما در اتاق عمل قرار گرفته است و یک پزشک حاذق نیز در حال عمل آن فرد است، قطعاً شما هم بیرون اتاق عمل دست به دعا می شوید تا آن عزیزتان بهبود پیدا کند، بنابراین در موقع بحرانی از جمله زلزله که قابل پیش بینی نیست، براساس اعتقاداتمان باید دعا کنیم تا این حادثه موجب نگردد که عزیزانمان را ازدست بدهیم.

زلزله بیش از 7 ریشتر در تهران یک فاجعه بین المللی است

اگر در تهران زلزله ای بیش از 7 ریشتر رخ بدهد، یک فاجعه نه تنها ملی، بلکه بین المللی شکل می گیرد.

آیا تا به امروز اقداماتی در جهت مدیریت بحران بهتر اجرا شده است؟

ما به سمت اقدامات مطلوب پیش رفته ایم، ولی کفایت نمی نماید. خیلی بهتر می توانستیم در مورد آمادگی در مقابله با بحران عمل کنیم و آیین نامه 2800 به مواردی در مورد ساخت و ساز اشاره نموده است که آن را می توانستیم دقیق تر و جدی تر اجرایی کنیم.

ما تا به امروز حوادث طبیعی از جمله زلزله را در شهرهای کوچک تجربه نموده ایم و تا به امروز تجربه چنین حوادثی را در کلان شهرها و یا شهرهایی با جمعیت زیاد نداشته ایم. عمده حوادث طبیعی ما از جمله زلزله در بم، رودبار، بوئین زهرا و یا سر پل ذهاب بوده است که جمعیت آنها کم بوده و توانسته ایم بلافاصله نسبت به امدادرسانی و ارائه خدمات لازم اقدام کنیم، ولی تجربه حادثه ای عظیم در شهری با 10 میلیون نفر جمعیت را تا به امروز نداشته ایم و همین موضوع می طلبد که بیشتر درباره حادثه در تهران آمادگی داشته باشیم.

اختصاص 20 هزار میلیارد تومان برای خسارت های ناشی از سیل

متأسفانه ما در موضوع حادثه بخشی نگری می کنیم. البته سازمان مدیریت بحران کشور وظیفه هماهنگی های لازم را دارد و در این خصوص نیز اقداماتی را انجام داده است. در سیل اخیر تا به امروز 20 هزار میلیارد تومان خسارت پرداخت نموده ایم که می توانستیم این هزینه را در بخش پیشگیری پرداخت کنیم.

اختصاص 300 میلیارد تومان از 5 هزار میلیارد تومان برای پیشگیری

براساس قانون جدید بحران، 5 هزار میلیارد تومان برای پیشگیری پیشنهاد داده ایم که تنها با 300 میلیارد تومان آن موافقت شده است، و این در حالی است که همه فریاد پیشگیری سر می دهیم، ولی بودجه آن را 300 میلیارد تومان از 5 هزار میلیارد تومان تخصیص می دهیم و با این بودجه طبیی است که آن هماهنگی و انسجام لازم برای مدیریت بحران و پیشگیری از بحران به وجود نمی آید.

بلاتکلیفی 9 ساله بیمه ساختمان ها در کشور

امیدواریم این زلزله اخیر باعث گردد مقداری به این موضوع توجه گردد. بیش از 9 سال است که قانون بیمه در مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در رفت و آمد است و به نتیجه ای نمی رسد.

با توجه به تغییر اقلیمی که در کشور اجرا شده است، ما با مسائل زیادی از جمله سیل، تگرگ و بارش برف روبرو هستیم که برای کشاورزان مسائل زیادی ایجاد خواهد نمود، بنابراین موضوعات مدیریت بحران در این خصوص باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد و پیشگیری های لازم را انجام دهیم. بدون هیچ گونه رودربایستی اگر پیشگیری را ملاک کارمان قرار ندهیم، قطعاً با خسارت های غیرقابل جبرانی روبرو خواهیم شد.

2.5 میلیون خانه روستایی احتیاج به مقاوم سازی دارد

در حال حاضر 2.5 میلیون خانه روستایی احتیاج به مقاوم سازی در برابر زلزله دارد که باید تمامی دستگاه ها در این خصوص وارد عمل شوند و بخشی از این خانه ها را برعهده بگیرند تا هنگام وقوع حادثه و سیل با مسائل تخریب منازل این افراد روبرو نشویم.

چرا تا به امروز مرکز مدیریت بحران کشور ساخته نشده است؟

بارها این موضوع را مطرح نموده ایم و اخیراً نیز نامه ای به آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور نوشته ایم و مسائل را منعکس نموده ایم و وزیر راه و شهرسازی قرار شده در این خصوص اقدامات لازم را انجام دهد و تأمین اعتبار نیز صورت بگیرد.

ما 20 هزار میلیارد تومان براساس ماده 10 و 12 اعتبار اقتصادی داریم که می توانیم در مورد ایجاد مرکز مدیریت بحران کشور اقدام کنیم، ولی 6 سال است که علی رغم تمامی فریادهای ما قِرانی اعتبار برای احداث این مرکز اختصاص نمی دهند. ما حاضریم 20 هزار میلیارد تومان خسارت پرداخت کنیم ولی یک دهم آن را برای ایجاد مرکز مدیریت بحران کشور اختصاص نمی دهیم.

آیا با دستگاه های جدید شتاب نگار و زلزله نگار نمی توانیم پیش بینی وقوع زلزله را داشته باشیم؟

شتاب نگار و لرزه نگار از شرایط گسل ها اطلاعات می دهد و به معنی پیش بینی وقوع زلزله نیست و تا به امروز هیچ چیز ثابت ننموده است که می تواند وقوع زلزله را پیش بینی کند و ما باید هر لحظه آمادگی لازم را برای مقابله با بحران داشته باشیم. به سایت ژئوفیزیک نیز مردم می توانند مراجعه نمایند و اطلاعات اخذ شده در مورد زلزله نگارها را نیز مطالعه و آنالیز نمایند.

متأسفانه امروز هم یکسری از افرادی که تخصص لازم را ندارند اظهارنظرهایی می نمایند که موجب نگرانی مردم می گردد و به دنبال آن هستند که صندلی شان را ارتقا دهند و ما بارها توصیه نموده ایم که چنین مسائلی را مطرح ننمایند و موجب ناآرامی و نگرانی مردم نشوند.

به هر جهت ما باید کوشش کنیم تا بتوانیم آمادگی کامل را برای مقابله با بحران داشته باشیم و قطعاً دستگاه های مختلف از جمله سازمان نظام مهندسی نیز در مورد کیفیت ساخت و سازها تأثیرگذار هستند و در این خصوص باید ساختمان های تهران دارای شناسنامه باشند تا در صورت وقوع حوادث این افراد جوابگو باشند.