وقتی فشار چشم بالا می رود... - وبلاگ مجله پریها

وقتی فشار چشم بالا می رود...

گلوکوم در مصاحبه با دکتر حیدر امینی

گلوکوم یا آب سیاه بیماری ای است که سبب تخریب عصب بینایی می شود. این بیماری در شروع هیچ علامتی ندارد ولی می تواند در طول زمان به کاهش بینایی و در نهایت، به نابینایی منجر شود.

طبق مطالعاتی که در تهران و برخی از استان ها انجام شده، مقدار شیوع گلوکوم در افراد بالای 40 سال، حدود 4/1 درصد است.

اینها گوشه هایی از صحبت های دکتر حیدر امینی، جراح و متخصص بیماری های چشم، استاد و رییس بخش گلوکوم بیمارستان فارابی است که در باره گلوکوم با ایشان مصاحبهیی انجام داده ایم.

آقای دکتر! در بیماری گلوکوم چه اتفاقی در چشم رخ می دهد؟

گلوکوم یک بیماری نیست و انواع متفاوتی دارد. در این بیماری، عصب بینایی بر اثر افزایش فشار داخل چشم تحلیل می رود که البته گاهی ممکن است این اتفاق بدون افزایش فشار داخل چشم هم رخ بدهد.

به چه دلایلی فشار داخل چشم افزایش پیدا می نماید؟

ببینید، یک مایع به طور دایم در داخل چشم از زواید جسم مژگانی در حال ترشح است که وظیفه تغذیه بافت های مجاور را به عهده دارد. این مایع همان طور که ترشح می شود از قسمت دیگری از چشم خارج می شود. در بیشتر انواع گلوکوم ، سدی در راه خروج مایع زلالیه ایجاد می شود که باعث می شود مایعی که دایما در حال ترشح است خارج نشده و در نتیجه فشار داخل چشم افزایش یابد. گلوکوم دو نوع زاویه باز و بسته دارد. این سد در نوع شایع بیماری که همان گلوکوم زاویه باز است در ساختمان خروجی مایع زلالیه قرار گرفته است که معمولا به طور ارثی ایجاد می شود.

فرد مبتلا چه طور می بیند؟

در گلوکوم زاویه باز ابتدا علامت خاصی وجود ندارد و دید طبیعی است. اما اگر بیمار به موقع مراجعه نکند و درمان نشود، ممکن است به مرور دیدش محیط نداشته باشد. درست مانند این است که از درون یک لوله به اطراف نگاه می نماید.

چه عواملی زمینه ساز آن است؟

در انواع اصلی بیماری معمولا زمینه های ارثی دخالت دارند؛ یعنی اگر فردی در خانواده و بستگان نزدیک اش بیمار مبتلا به نوع شایع گلوکوم باشد، حتما باید از نظر این مشکل آنالیز شود. عامل دیگر، نژاد است. در برخی از نژادها مانند نژاد سیاه ، گلوکوم بیشتر دیده می شود. در برخی از قسمت های جهان هم گلوکوم های زاویه بسته بیشتر دیده می شود مانند شرق دور، و به خصوص چین که در آنجا شایع تر هستند. عامل دیگر افزایش سن است که مقدار ابتلا را بیشتر می نماید. دوربینی، نزدیک بینی یا عوامل خاص چشمی مانند کمی ضخامت قرنیه و یک سری فاکتورهای دیگر مانند استفاده طولانی مدت از استروییدها (کورتون) به اشکال گوناگون تزریقی، خوراکی و حتی نوع جلدی، خطر بروز آب سیاه یا گلوکوم را افزایش می دهند. بعلاوه التهاب داخل چشمی، ضربه و خون ریزی داخل چشم، در بروز گلوکوم موثرند.

افراد مبتلا به دیابت و فشار خون چه طور؟ آیا اینها نسبت به بقیه افراد بیشتر در معرض خطرند؟

دیابت و فشار خون جزو عوامل مساعدنماینده اصلی محسوب نمی شوند ولی به طور کلی بیماران دیابتی بیشتر از بقیه به گلوکوم مبتلا می شوند.

سن و جنس تا چه حدی در ابتلا به این مشکل دخیل اند؟

البته هیچ سنی از ابتلا به گلوکوم مصون نیست. حتی این بیماری ممکن است در نوزادان هم یافت شود ولی شیوع آن خیلی کم است. به طور کلی، هر چه سن بالاتر برود، مقدار شیوع بیماری گلوکوم بیشتر می شود. جنس هم تاثیر چندانی در ابتلا به گلوکوم ندارد. فقط در انواع خاصی از بیماری ممکن است تاثیر جنس اهمیت داشته باشد.

ظاهر چشم فرقی می نماید؟

علایم انواع گلوکوم فرق دارد ولی در نوع شایع بیماری که گلوکوم زاویه باز و شایع ترین نوع گلوکوم است متاسفانه تا مراحل آخر، هیچ علامتی وجود ندارد، بنابراین باید قبل از اینکه گلوکوم دید بیمار را از بین ببرد، تشخیص داده شود و این امر تنها با مراجعات مکرر و منظم به چشم پزشک امکان پذیر خواهد بود. چنانچه بیماری به موقع تشخیص داده شده و درمان شود، بهبودی حاصل خواهد شد ولی در مراحل پیشرفته امکان برگشت دید حتی با درمان هم وجود نخواهد داشت و قطعا به نابینایی منجر می شود.

گلوکوم مادرزادی چه طور؟ این گلوکوم به چه صورت ایجاد می شود؟

گلوکوم مادرزادی بسیار نادر است و مقدار شیوع آن در کشور ما و خاورمیانه تقریبا یک در 6 تا 7 هزار تولد است. بنابراین صحبت کردن در خصوص آن ممکن است سبب هراس خانواده ها شود ولی به طور کلی گلوکوم مادرزادی دارای علایمی چون بزرگی قرنیه نوزاد، اشک ریزش و ترس از نور دارد که معمولا در سه سال اول زندگی تظاهر می نمایند.

آیا راهی برای پیشگیری وجود دارد؟

برخی از انواع گلوکوم زاویه بسته معمولا با استفاده از اشعه لیزر قابل پیشگیری است اما متاسفانه انواع دیگر گلوکوم ها راه پیشگیری ندارند. البته گلوکوم زاویه بسته در ایران هم زیاد است و اگر بیماران به موقع مراجعه نمایند، نجات پیدا می نمایند.

برای درمان چه کارهایی برای افراد مبتلا انجام می شود؟

تنها درمانی که می توانیم روی آن حساب کنیم، پایین آوردن فشار داخل چشم است و روش های درمانی دیگر هنوز قابل قبول تعمیم نیست. فشار داخل چشم را می توانیم با دارو پایین بیاوریم و چنانچه با دارو پایین نیامد، از اشعه لیزر استفاده می کنیم و باز اگر به فشار مطلوب نرسیدیم، به عمل جراحی دست می زنیم.

آیا پس از همه این درمان ها دید چشم به حالت طبیعی برمی شود؟

خیر! چون عصب بینایی تخریب شده و قابل برگشت نیست، در نتیجه بینایی به حالت اول برنمی شود. به همین علت اصرار به تشخیص سریع بیماری داریم تا زودتر هم درمان شود.

حرف آخر

توصیه ام به همه افراد، به خصوص در سنین بالا، این است که معاینات دوره ای چشم پزشکی داشته باشند. افرادی هم که فاکتورهای مساعدنماینده بیماری را دارند، بهتر است از 40 سالگی به بعد هر سال به چشم پزشک مراجعه نمایند.

منبع:www.salamat.com

منبع: راسخون