مصوبه ساماندهی گردشگری جنگل و سواحل وظایف هر یک از دستگاهها را در این حوزه معین کرد - وبلاگ مجله پریها

چند روز پیش هیأت وزیران طرح ساماندهی گردشگری جنگل های شمال و شمال غرب کشور و زاگرس و سواحل شمالی و جنوبی با اولویت سواحل مکران را تصویب کرد. این طرح به پیشنهاد وزارت میراث فرهنگی با همکاری سازمان برنامه و بودجه تهیه و وظایف دستگاه ها، اهداف، چالش ها و اقداماتی که باید انجام دهند، تبیین شده است.

یکی از وظایفی که برای وزارت میراث فرهنگی مشخص شد، این است که باید برای فرهنگسازی و تعهد به اصول توسعه پایدار گردشگری در منطقه ها جنگلی و ساحلی، برنامه آموزش همگانی را با رویکرد سفر مسئولانه در مدت شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه تهیه و با همکاری سازمان حفاظت از محیط زیست، جهاد کشاورزی و سازمان صدا و سیما اجرا کند.

قرار است طبق این مصوبه وزارت میراث فرهنگی شبکه داده ها و اطلاعات گردشگری سواحل و جنگل را در پایگاه اطلاع رسانی خود ایجاد کند. تمامی دستگاه های ذی ربط هم موظف به همکاری برای اشتراک گذاری اطلاعات مربوط به آن هستند.

بعلاوه به علت عدم انطباق توضیح خدمات مطالعات پارکهای جنگلی با توضیح خدمات ابلاغی منطقه ها نمونه گردشگری در مدت 6 ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه، وزارت جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی و محیط زیست نسبت به اصلاح و تدوین توضیح خدمات یکپارچه اقدام نمایند.

در بند دیگری از این تصویب نامه آمد که برای مطلعی سرمایه گذاران گردشگری از ضوابط و نحوه استفاده از اراضی جنگلی و ساحلی باید دستگاه های مرتبط براساس مطالعات نیازسنجی وزارت میراث فرهنگی اطلاع رسانی لازم را انجام دهند.

بعلاوه وظیفه هماهنگی بین دستگاه های اجرایی و نظارت بر اجرای مفاد این تصویب نامه به عهده شورای راهبردی و نظارت بر تحقق سند راهبردی توسعه گردشگری است. بنابراین وزارت میراث فرهنگی باید گزارش عملکرد سالانه این طرح را به سازمان برنامه و بودجه ارسال کند. اعتبارات لازم برای اجرای آن نیز در لوایح بودجه سنواتی دستگاه های اجرایی پیش بینی می گردد.

چالش ها در حوزه سواحل و جنگل ها

در بخش مربوط به چالش ها و تنگناهای این طرح آمد که در بخش گردشگری سواحل، اراضی همجوار در سواحل تغییر کاربری داده شد و این اراضی به وسیله نهادهای و دستگاه های اجرایی تصاحب شده اند و مردم نمی توانند به آن دسترسی داشته باشند. طرح های توسعه ای سطح بندی شده وجود ندارد و نظارت کافی بر پروژه های توسعه ای نیست.

بعلاوه در بعضی از سواحل بهره برداری های غیر اصولی شده است. زیرساختهای اولیه و امکانات تفریحی در سواحل موجود نیست. سامانه مناسب جمع آوری و دفع پسماندهای کشاورزی وجود ندارد و این پسماندها در سواحل و آب دریا جاری است.

در بخش دیگری اشاره شد که به حریم و بستر دریا تعرض شده و تصرفات غیرقانونی به وسیله افراد حقیقی و حقوقی اجرا شده است. قوانین متنوعی در حوزه سواحل و جنگل ها وجود دارد و سازوکارهای متمرکزی نیست به همین علت برداشت های متفاوتی از قوانین می گردد. بعلاوه اقامتگاه ها و مهمانسراهای اختصاصی ایجاد و راه اندازی شده است.

در حوزه گردشگری جنگل ها نیز آمد که کاربری این اراضی تغییر و در نتیجه منجر به تخریب جنگل ها شده است. توجه کافی از سوی جوامع محلی به اهمیت جنگل ها نمی گردد. این بی توجهی در حوزه متولیان توسعه و حفاظت از جنگل ها نیز وجود دارد. ضمن اینکه هماهنگی بین دستگاه ها برای تسهیل فعالیت های گردشگری در نواحی جنگلی کافی نیست. قوانین و مقررات دستگاه های متولی با قوانین سرمایه گذاری وزارت میراث فرهنگی هم تطابقی با هم ندارند.

20 اقدامی که باید انجام گردد

براساس این مصوبه 20 اقدام در نظر گرفته شد تا بتوان این مصوبه را اجرایی کرد که شامل این موارد می گردد: بازنگری قوانین برای تسهیل استفاده از ظرفیت های گردشگری سواحل و جنگل ها، واگذاری اراضی ملی و دولتی برای احداث تأسیسات و خدمات گردشگری در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، تهیه پیوست تخصصی گردشگری پایدار برای طرح های توسعه گردشگری، تصویب بسته حمایتی و تشویقی برای جذب سرمایه گذاران غیردولتی.

بعلاوه مکان یابی و معرفی اراضی ساحلی دارای ظرفیت و قابلیت استقرار کاربری های گردشگری، تهیه دستورالعمل واگذاری امور مربوط به خدمات رفاهی و ایمنی سواحل به جوامع محلی، اجرای طرح های برندسازی گردشگری سواحل و جنگل ها بنا به مقتضیات، برگزاری رویدادهای بین المللی، جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم سواحل بخشی از این اقدامات است.

گردآوری و تدوین ضوابط مدیریت هدفمند در پارک های جنگلی و سواحل، گردآوری و تدوین یکپارچه قوانین و مقررات گردشگری سواحل، انعقاد قرارداد یا واگذاری امتیاز خدمات برای اجرای طرح جمع آوری پسماندها، تشویق و ترویج فرهنگ طبیعت دوستی، اطلاع رسانی و مطلع کردن مردم از ظرفیت های توسعه گردشگری نواحی جنگلی، تهیه سامانه جامع بانک آمار و اطلاعات برای شناسایی شرایط سواحل و جنگل ها موقعیت تأسیسات و امکانات گردشگری، تدوین ضوابط با همکاری وزارت میراث فرهنگی، تدوین ضوابط مدیریت هدفمند و امور توسعه و بهره برداری از بوستان ها و تأسیسات گردشگری، صدور مجوز به مجریان صاحب صلاحیت طرح های گردشگری دریایی برای راه اندازی اسکله های تفریحی و کشتی های مسافرتی داخلی و خارجی، تدوین قوانین اثربخش و بازدارنده و ایجاد سازوکار مناسب اجرایی برای بهره مندی مردم از مواهب طبیعی از دیگر اقداماتی است که در این مصوبه به آن اشاره شد.