هوش مصنوعی زبان حیوانات را می فهمد؟ - وبلاگ مجله پریها

غزال زیاری: تا به حال برایتان این سوال مطرح شده که پرندگان در خصوص چه مسائلی با هم صحبت می نمایند؟ شاید دوست داشته باشید تا بدانید که گربه ها در خصوص شما چه فکر می نمایند.

یوسی یوول و اودد رچاوی از دانشکده جانورشناسی علوم زیستی و اعصاب دانشگاه ساگول با بهره گیری از هوش مصنوعی به درک ارتباطات حیوانات پرداخته اند.

در مقاله ای تحت عنوان هوش مصنوعی و چالش دکتر دولیتل که در مجله Current Biology منتشر شده، این تیم تفاوت های ظریف هوش حیوانات، ارتباطات و پتانسیل و محدودیت های قابلیت های هوش مصنوعی در این زمینه را آنالیز نموده اند.

این محققان ارتباط با حیوانات را تحت عنوان چالش دکتر دولیتل که نام آن از مجموعه ای از کتابهای محبوب بچه ها که با اقتباس از چندین فیلم و انیمیشن گرفته شده، تعریف نموده اند. در این داستان تخیلی، دکتر دولیتل به وسیله یک طوطی به نام پلینزی که از آفریقا و چند زبانه است و هم به زبان پرندگان و هم به زبان انگلیسی انسان ها صحبت می نماید، زبان پرندگان را یاد می گیرد.

در این داستان پلینزی، می گوید که حیوانات به زبان دیگری صحبت می نمایند: اگر من بگویم که پلی یک تکه بیسکوئیت می خواهد، تو متوجه می شوی ولی این را گوش کن: کاکا- او-یی، فی-فی

دکتر در پاسخ به او می گوید: خب؛ این یعنی چی؟

و جواب پلینزی این است: این به زبان پرنده ها، یعنی آیا فرنی هنوز داغ است؟

طبق گفته محققان صرف نظر از توانایی های حیوانات، انسان ها یا هوش مصنوعی، متن و زمینه ارتباطی، بسیار متفاوت از انتساب معنای مستقیم به صداهاست. دقیقا مثل زبان های مختلف انسانی. برای تبادل نظر با دنیای حیوانات به عوامل ارتباطی متعددی احتیاج است و دانشمندان در این راستا، سه مانع بزرگ را شناسایی نموده اند.

• یک اتفاق حیرت آور: این پنج فروند از قدیمی ترین جت های بمباردیه هنوز پرواز می نمایند!
• بزرگترین گورستان هواپیمای دنیا/ ایستگاه آخر جنگنده های مشهور/ عکس

زمینه

اولین محدودیت موجود، چالش تمایز زمینه ارتباطات حیوانات است. انسان ها دهه هاست که ارتباطات حیوانات را ضبط و صدای آنها را تقلید می نمایند و محققان بدون یاری گرفتن از هوش مصنوعی توانسته اند تا براساس این تکنیک، پاسخ هایی را از حیوانات مختلف دریافت نمایند.

مثلا یک قورباغه رباتیک شبه ماده، قورباغه های نر واقعی را برای جفتگیری جذب می نماید و یک ربات ماهی با ماهی های زنده تعامل برقرار نموده و بر حرکات آنها تاثیر می گذارد.

یک ربات زنبور نیز پیروز شد تا زنبورهای واقعی را برای پیروی از دستورالعمل های پایکوبی و پرواز به مکان خاصی در یک مزرعه با خود همراه کند. این پایکوبی خاص، در حقیقت شیوه ای است که زنبورها اطلاعات مربوط به مکان غذا را به وسیله آن به هم منتقل می نمایند و با حرکات خاصی، جهت مشخصی را به یکدیگر نشان می دهند.

این نمونه ها، پتانسیل محرک های مهندسی شده را برای برانگیختن پاسخ ها و حتی انتقال اطلاعات به حیوانات در موقعیت هایی با یک زمینه خاص را نشان می دهد. در شرایطی که هوش مصنوعی می تواند صداهایی شبیه به صداهای ارتباط حیوانات را فراوری کند، مشخص اینکه آیا آنها به زمینه ای فراتر از آنچه صدایی آشنا یا شبیه صدای حیوانات نزدیک می شوند، سخت خواهد بود.

هوش مصنوعی ممکن است بعد از تمرین کردن با صداهای ضبط شده، بتواند صدای ترانه یک پرنده خاص را شبیه سازی کند ولی برای مشخص اینکه آیا این پرنده برای مشخص قلمرو این صدا را درآورده یا برای جذب جفت و یا صرفا یک آواز خواندن یا رساندن پیام دیگری است، به اطلاعات بیشتری احتیاج دارد.

نویسندگان این مقاله معتقدند که این ماجرا در ارتباطات غیر صوتی و درباره حشراتی که با استفاده از سیگنال های شیمیایی با هم ارتباط برقرار می نمایند نیز صادق است. رمزگشایی اینکه آیا ماده شیمیایی، سیگنالی برای جفت گیری است یا هشداری برای خطر، بدون مشاهده رفتارهای حشرات کار سختی خواهد بود.

در حال حاضر هوش مصنوعی برای آغاز کار درباره ارتباطات حیوانات، از جمله آواز پرندگان، به ورودی اطلاعات و دیتاهای انسانی احتیاج دارد. تعصبات انسانی به شدت بر تفسیر این سیگنال ها تاثیرگذار است؛ چرا که در بعضی مواقع آواز پرنده باید به عنوان زمینه ای برای هوش مصنوعی تعیین شود تا بتواند ارتباطش با دیگر آوازهای پرندگان مشخص شود. این به یک رویکرد کنترل شده برای مشاهده ارتباطات حیوانات احتیاج دارد که فقط پاسخ های طبیعی آن را استنتاج می نمایند.

استنتاج واکنش های طبیعی

حیوانات طیف وسیعی از رفتارها را از خود نشان می دهند و واکنش آنها تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله شرایط فیزیولوژیک فعلی، پویایی اجتماعی و شرایط محیطی است.

گونه های مختلف جانوری برای برقراری ارتباط از روش های حسی مختلفی مثل صدا، سیگنال های شیمیایی یا زبان بدن بهره می برند و تفکیک واکنش های خاص مرتبط با ارتباطات ممکن است احتیاجمند مجموعه ای از تکنیک های مشاهده ای باشد. آزمایش ها نمی توانند حیوانات را برای انجام واکنش ها که یک تکنیک رایج در تحقیقات است، آموزش دهند. چرا که این روش پنجره ارتباط طبیعی را بسته و باعث می شود تا مشاهدات آزمایشگاهی به آموزش وابسته شود.

سنجش واکنش ها نیز ممکن است چالش برانگیز باشد؛ چرا که شاید واکنش بیرونی و قابل مقدار گیری واضحی وجود نداشته باشد. انسان ها ممکن است بعضی واکنش ها را از دست بدهند. الگوریتم های هوش مصنوعی برای تفسیر واکنش ها آموزش داده می شوند و بدین ترتیب امکان آن بیشتر خواهد بود که ژست های ظریف را به چشم واکنش و ارتباط دادن آنها با چیزی که واقعا وجود ندارد، ببینند.

بازه محدود زمینه ها

مانع سوم شناسایی شده، شامل ارتباط حیوانات با تمرکز بر مجموعه محدودی از زمینه هاست. این محدودیت ها، توانایی ارتباط با حیوانات را در طیف گسترده ای از موضوعات یا زمینه ها کاهش می دهد و به شکلی بالقوه دامنه ارتباطات بین گونه ها را محدود می نماید.

فواید بالقوه

البته مزایای بالقوه متعددی نیز در ارتباط با حیوانات وجود دارد. برقراری ارتباط موثر با زنبورهای عسل یا دیگر جانوران گرده افشان می تواند به نفع کشاورزی باشد. تشخیص خلق و خو و حالات حیوانات مزرعه، به مراقبت بهتر از آنها یاری خواهد نمود و درک زمزمه های جانوران در یک جنگل محافظت شده، حافظان محیط زیست را از یک تهدید ناشناس مطلع خواهد نمود. تصور کنید اگر موش ها بتوانند دیدگاه هایشان را به اشتراک بگذارند، روند آزمایش های تحقیقاتی به شکل قابل توجهی بهتر خواهد شد.

این در عین حال به عنوان اولین تمرین تماس ها برای برخوردهای بالقوه فرازمینی هم اثرگذار است. اگر ما نتوانیم با موجودات زنده و حیات هوشمند در سیاره خودمان ارتباط برقرار کنیم، چه امیدی به برقراری ارتباط با موجودات احتمالی از سیاره های دیگر خواهیم داشت؟

منبع: phys

5858