ایران بر روی گسل زلزله و بی توجهی مهندس نماها خفته است - وبلاگ مجله پریها

به گزارش خبرنگاران، با خواندن گزاره دوم نیز مانند گزاره اول متعجب شدید؟ جوابتان حتی اگر بله نیز باشد با یک آمارگیری ساده می توان فهمید که درصد این تعجب برای گزاره اول بیش از گزاره دوم است. ویران شدن ساده ساختمان های مسکونی در زمان زلزله و گلایه های مردم از مسائلی که پس از احداث ساختمان پیدا می شوند ممکن است به دلیل استفاده از مصالح نامرغوب و یا روش کار نادرست باشد؛ پس اگر از قدیم می گویند کار را باید به کاردان سپرد، سخن بیراهه ای نیست، حال فکر کنید اگر این کاردان خود کارش را به درستی انجام ندهد چه فاجعه ای رخ خواهد داد؟ !

فعال شدن بعضی از گسل ها، شاید زنگ خطری برای ایران باشد. پس از مروری بر زلزله کرمانشاه و آنالیز دوره تناوب زلزله تهران و پیش بینی هرچند نادقیق زمان بعدی وقوع زلزله در پایتخت و فاجعه هایی اتفاق افتاده بود، به این نتیجه رسیدیم که علل گسترش خرابی ها و تلفات این بلای طبیعی را در صنعت ساختمان سازی نیز آنالیز کنیم .

دبیر کمیته آموزش سازمان نظام مهندسی استان هرمزگان در گفت وگو با خبرنگاران، در این خصوص اظهار کرد: اساسی ترین مشکل حوزه ساختمان سازی نه تنها در بندرعباس بلکه در سراسر ایران ورود افراد غیرحرفه ای به صنعت ساخت وسازاست .

فرهاد عذباشی با بیان این که ورود افراد از اصناف غیر مرتبط به ساختمان سازی بسیار زیاد است، اعلام کرد: فروشنده مصالح تنها به این دلیل که شغل او به نحوی با ساختمان سازی مرتبط است، وارد صنف ساخت وساز می گردد. این موضوع می تواند آسیب های زیادی را به مهندسان، بازار کار، فارغ التحصیلان مهندسی عمران و به طورکلی ساختمان سازی وارد کند .

ورود غیرحرفه ای ها ریشه کن نمی گردد

وی اضافه نمود: هرچقدر اگر قرار باشد این موضوع توسط مهندسین ناظر و سایر ابزارها و دستگاه های کنترلی همچون شهرداری، سازمان نظام مهندسی و اداره کل راه و شهرسازی کنترل گردد، اما بدیهی است ورود غیرحرفه ای ها ریشه کن نخواهد شد .

این استاد دانشگاه با اشاره به این که همه باید این را بدانند هر کاری را تنها باید به متخصص آن سپرد، ادامه داد: همان گونه که یک مهندس در کار سایر رشته ها دخالت نمی نماید، باید سایر افراد نیز نسبت به مهندسین عمران بدین گونه باشند .

عذباشی با بیان این که فعالیت در مهندسی عمران به سه شاخه تقسیم می گردد، توضیح داد: طراحی، نظارت و اجرا سه شاخه فعالیتی در حوزه مهندسی عمران و ساختمان سازی به شمار می آیند. لازم است در ادامه به شرح مختصر هرکدام پرداخته و مسائل و ویژگی خوب و بد هر شاخه را برشمارم .

وی ابتدا در مورد مهندسین طراح اظهار کرد: طراحی به طور تعیین و تا مقدار زیادی به دلیل وجود مباحث محاسباتی در دست مهندسین عمران است و افراد غیر مهندس نمی توانند دخالت زیادی در آن داشته باشند، به همین سبب در این زمینه مسائل حاد نیست، اگرچه حرکت به سوی پیشرفت و استفاده از امکانات جدید در ساختمان سازی لزوماً باید صورت بگیرد، اما حتی در همین زمینه نیز در حال پیشرفت هستیم .

ساخت سرپناهی امن با مصالح منسوخ شده است !

دبیر کمیته آموزش سازمان نظام مهندسی استان هرمزگان با اشاره به این که متأسفانه هنوز در ایران از ابزارهای منسوخ اعلام شده سطح جهانی استفاده می گردد، ادامه داد: استفاده از تیرچه و بلوک در سقف، همچنان در ایران امری عادی تلقی می گردد، این در صورتی است که استفاده از این مصالح در سقف ساختمان، در تمام جهان منسوخ شده است و ما در کشورمان وقتی به کارفرما می گوییم این کار اشتباه است، قبول نمی نماید و مصر است که کار خود را به شکلی که در گذشته رواج داشته است، ادامه دهد. این اشتباهات و در مقابل خطرات احتاقتصادی آن قابل چشم پوشی نیست .

وی با بیان این که اگر قرار است فردی در ساختمان سازی سرمایه گذاری کند، فقط باید سرمایه گذار آن باشد، توضیح داد: دخالت افراد غیرحرفه ای و غیرمتخصص در کارهای فنی و اجرایی توجیهی ندارد، زیرا بدیهی است که عدم تخصص، منجر به بروز اشتباهات مرگبار می گردد .

دستمزد بر کیفیت کار اثر می گذارد !

این استاد دانشگاه در مورد یکی از مسائل حوزه نظارت اعلام کرد: کم بودن حق الزحمه مهندسان ناظر می تواند در فعالیت مهندس اثر بگذارد. خلأ دستمزد ، انگیزه مهندس را پایین می آورد و به تبع آن پایین آمدن کیفیت نظارت را به دنبال دارد .

عذباشی با اشاره به این که شاید این مقایسه صحیح نباشد، اما در ایران مشاورین املاک برای نوشتن قرارداد و سایر کارهای نوشتاری یک درصد از کل مبلغ قرارداد را از طرفین دریافت می نمایند، ادامه داد: یک مهندس ناظر طبق قرارداد در طی مثلاً دو سال با توجه به تعهدات سنگین فنی،اجرایی و نظارتی که بر دوش دارد مقدار مبلغ دریافتی بسیار اندکی را خواهد داشت؛ چه بسا این فرد پس از دریافت انتها کار و حتی پس از مرگ نیز این تعهدات را به همراه خواهد داشت .

وی با بیان این که در ایران یک مهندس ناظر در بهترین حالت شاید تنها یک درصد از هزینه کل ساختمان را دریافت کند، اعلام کرد: این مقدار در سایر کشورها 10 درصد بیان شده است .

نظارت در ساختمان سازی بهتر شده اما به سختگیری بیشتری احتیاج است

دبیر کمیته آموزش سازمان نظام مهندسی استان هرمزگان در مورد روش های کنترل فعالیت مهندس ناظر، توضیح داد: اولین راه، نظارت مضاعف و مستمر سازمان نظام مهندسی حین ساخت وساز و دوم، نظارت عالیه اداره کل راه و شهرسازی است .

این استاد دانشگاه اضافه نمود: طی بازدیدهای انجام گرفته توسط کارشناسان سازمان نظام مهندسی اگر تخلفی مشاهده گردد به مهندس ناظر اطلاع می دهند، گاهی در مواردی نیز می توانند مهندس ناظر را بازخواست نمایند و در مراحل بعدتر در صورت تشدید و ادامه تخلفات، لغو مجوز فعالیت و تعلیق مهندس ناظر نیز اتفاق می افتد .

وی با بیان این که مسائل موجود در حوزه نظارت کم تر شده است، توضیح داد: سخت گیری ها روزبه روز بیشتر می گردد و این اتفاق بسیار خوب است، هرچند این نظارت و سختگیری ها باید بیشتر شوند تا معایب به صفر رسند اما بازهم در مقایسه با 5 الی 10 سال گذشته بیشتر شده است .

عذباشی اضافه نمود: مالکین و سرمایه گذاران به نسبت سال های گذشته دقیق تر و صحیح تر کار می نمایند، حتی می توانند در وهله اول به مهندس ناظر به دلیل استفاده از مصالح نامرغوب تذکر دهند و در مراحل بعد به شهرداری یا سازمان نظام مهندسی مراجعه نمایند تا مهندس جوابگو باشد .

مهندسان مجری با پروژه ها ارتباط مستمر دارند

وی با بیان این که مهندس ناظر نمی تواند از تعهد و مسئولیت خود شانه خالی کند، اظهار کرد: هرچند هستند افرادی که در مقابل تذکرات و اخطارهای مهندس ناظر توجه نمی نمایند و به کار خود ادامه می دهند. اکثر مسائل در اجرا است، با وجود مهندسین مجری از رخداد این مسائل نیز تا حدودی کاسته شده است .

دبیر کمیته آموزش سازمان نظام مهندسی هرمزگان ادامه داد: صلاحیت جدیدی تحت عنوان صلاحیت اجرا که در قانون وجود داشت و در بعضی از شهرها اجرا ، اما در بندرعباس برخلاف اهمیت آن در صنعت ساختمان اجرا نمی شد؛ این صلاحیت به آشنایی با مسائل مربوط به ایمنی کار تعلق دارد که مهندس مجری، آموزش های لازم را برای کسب آن صلاحیت گذرانده است .

این استاد دانشگاه اعلام کرد: کم کاری، دغل بازی و استفاده از مصالح نامرغوب برای سود بیشتر، در ساختمان سازی ها دیده می گردد، این اتفاق نیز با حضور مداوم مهندس مجری کم تر خواهد شد .

عذباشی توضیح داد: مهندس مجری کسی است که به صورت دائم باید در ساختمان حضور داشته باشد و به تبع آن حقوق و حق الزحمه این مهندس از مهندس ناظر بیشتر است، به طورکلی می توان گفت تمام کار در دست مهندس مجری است. مهندس مجری تمام مسائل فنی و نیز ایمنی که در ساخت یک ساختمان باید رعایت گردد را نیز نظر می گیرد .

وی اضافه نمود: حضور مهندسین مجری در ساختمان های دارای بیش از 1500 متر زیربنا و ساختمان هایی با هر تعداد طبقه و هر متراژی که دارای زیرزمین باشند، به دلیل خطرات موجود در گودبرداری در بندرعباس لازم است

دبیر کمیته آموزش سازمان نظام مهندسی هرمزگان با بیان این که یکی از ویژگی خوب مهندسان مجری اعلام کرد: مهندس مجری به عنوان یک مهندس تمام وقت حاضر در ساختمان، نمی تواند دارای چند شغل باشد .

این استاد دانشگاه با بیان این که برای کسب صلاحیت اجرایی باید مدت سه سال از زمان فارغ التحصیلی افراد گذشته باشد، ادامه داد: لزوم وجود این صلاحیت سال گذشته به تصویب هیئت چهارنفره رسید و اکنون در حال انجام است، نظارت شدیدی نیز برای حضور 100 درصدی این مهندسان در ساختمان های در حال ساخت از جانب سازمان نظام مهندسی و اداره کل راه و شهرسازی وجود دارد .

از تکنیسین و کارگر ماهر در کارگاه های ساختمان سازی استفاده نمی گردد

عذباشی با بیان این که مشکل دیگری که در اجرا وجود دارد، کمبود حضور کارگر و تکنیسین های دارای مهارت های لازم و صحیح برای کار در کارگاه های ساختمان سازی است، توضیح داد: درست است که سازمان نظام مهندسی گاهی کلاس های آموزشی برای این افراد برگزار می نماید اما معتقدم با توجه به این که متولی برگزاری کلاس های آموزشی برای کارگران و تکنیسین ها سازمان فنی و حرفه ای است، همکاری دو سازمان باید بیشتر گردد

وی با اشاره به این که دانش آموزانی که از دوره دبیرستان می خواهند وارد این حرفه شوند باید در کارگاه های آموزشی شرکت نمایند، اضافه نمود: مدتی پیش از کارگاه های فنی و حرفه ای بازدید کردم و شاهد امکانات موجود در آن ها بودم، نوجوانان باید بیشتر به این سمت سوق داده شوند، برای مثال با توجه به کمبود جوشکاران حاذق در کشور باید از ظرفیت و امکانات موجود در این کارگاه ها بهره ببریم تا در صنعت ساختمان سازی نیز از وجود تکنیسین های آموزش دیده و ماهر بی نصیب نمانیم .

نباید به افراد غیرمتخصص اجازه ورود به صنعت ساخت وساز داده گردد

این استاد دانشگاه با بیان این که یکی دیگر از مسائل موجود در ساختمان سازی عدم تعهد تمامی سرمایه گذاران یا کارفرمایان است، اعلام کرد: این افراد برای کسب منفعت بیشتر از تعهدات خود چشم پوشی می نمایند. عدم تعهد آنان می تواند جان و مال مردم را به خطر بیندازد .

دبیر کمیته آموزش سازمان نظام مهندسی اعلام کرد: در حال حاضر به نسبت گذشته کیفیت بتن های در حال ساخت در بندرعباس با بازرسی اداره کل استاندارد بهتر شده است. متأسفانه استفاده مان از بتن های دستی بسیار زیاد است این در صورتی است که در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان استفاده از بتن دستی منع شده است و بتن های آماده کارخانه ای باید جایگزین آن ها شوند .

وی ادامه داد: بتن هایی با پایایی و دوام زیاد باید جایگزین بتن های سست شوند، بندرعباس یک شهر ساحلی است و یون کلر و حمله فسفات ها در مقاومت سازه ها اثر می گذارند .

عذباشی با بیان این که ساخت، ریخت و حمل بتن دارای پروسه و روشی مخصوص به خود هستند، توضیح داد: انجام مراحل باید به صورت تخصصی صورت بگیرد و حتی کارکنان کارخانه ساخت بتن نیز دارای مهارت ها و آموزش های لازم باشند .

وی در انتها گفت: انجام کار را باید به افراد متخصص و حرفه ای سپرد تا بروز تلفات جانی و اقتصادی در گذر زمان و در حین استفاده و بهره برداری به حداقل میزان آن برسد .

خبرنگار: اسما سارنگی / دبیر: زهرا حبیب پور